Studio Mistic

Dezodorant czy antyperspirant?

                Wszyscy się pocimy to naturalny mechanizm regulacji ciepła oraz droga usuwania toksyn z organizmu. 

Pot to wydzielina gruczołów potowych składająca się w 99 procentach z wody a pozostały procent to sole, tłuszcze, kwas mlekowy, węglowodany, mocznik i związki mineralne (potas, magnez i wapń). Skład i ilość potu nie jest stała zmienia się wraz z wiekiem, odżywianiem oraz pogodą.  Ma wpływ na to również stan naszego zdrowia (hormony, leki i choroby).  U zdrowego człowieka pot jest bezwonny. Dopiero pod wpływem choroby, zażywanych leków lub braku higieny pot może mieć bardzo nieprzyjemny zapach. Odpowiedzialne za to są bakterie dla których pot stanowi pożywkę. Brzydki zapach spowodowany jest z reguły złą pracą gruczołów apokrynowych.

Pot jest wydzielany przez dwa rodzaje gruczołów: apokrynowe i ekranowe. Gruczoły apokrynowe stają się aktywne w okresie dojrzewania i znajdują się w obrębie pach, brodawek sutkowych oraz okolic intymnych.  Ich wydzielina jest oleista i lepka. Uważane są za nośnik feromonów. 

Natomiast gruczoły ekranowe działają od urodzenia i znajdują się na powierzchni prawie całego ciała. Produkowany przez nie pot składa się głównie z wody i powstaje w celu schłodzenia organizmu w czasie upałów lub podczas wysiłku fizycznego.

Nie tylko zapach potu może być nieprzyjemny i kłopotliwy ale również jego ilość. 

Nadpotliwość  może być organiczna lub uogólniona. Nadpotliwość organiczną wywołują np. stres i emocje. W wyniku zdenerwowania, lęku czy złości zaczynają się pocić nogi, dłonie, pachy i czoło. 

Silny stres pobudza nerwy układu współczulnego, który unerwia gruczoły potowe ekranowe. U niektórych osób to zjawisko jest częstsze i bardzo nasilone. Jedną z odmian pocenia organiczngo jest tzw. pocenie smakowe występujące w czasie spożywania gorących lub pikantnych potraw. Przyczyną nadpotliwości uogólnionej najczęściej są zmiany hormonalne (menopauza, choroba tarczycy), ciąża, zażywanie niektórych leków czy dużych dawek kofeiny.

Jak  walczyć z nadmiernym poceniem się ?

Warto zacząć od zwiększenia środków higienicznych. W szczególności w lecie częściej korzystać z prysznica. Należy też odpowiednio przewiewnie się ubierać w odzież z naturalnych materiałów. 

Dobrze jest również golić lub depilować skórę pach, gdyż pomaga to utrzymać  higienę w tym miejscu, a włosy nie stanowią dodatkowej pożywki dla bakterii. 

Wskazane jest stosowanie antyperspirantów lub dezodorantów.

Dezodoranty  – są klasyfikowane jako kosmetyk i mają za zadanie eliminację przykrego zapachu i tuszowanie go substancjami zapachowymi. W  ich skład najczęściej wchodzi działający antybakteryjnie  alkohol etylowy lub triklosan czy heksachlorofen oraz związki mające zdolność pochłaniania zapachów np. pidolat cynku. Niektóre dezodoranty zawierają środki opóźniające odrost włosów po depilacji. Dezodoranty nie są  środkami przeciwpotowymi. Z tych powodów nie nadają się dla osób, które silnie się pocą.

Antyperspiranty – klasyfikowane jako leki mają za zadanie zatrzymać lub spowolnić proces wydzielania potu. W ich skład wchodzą związki glinu ( chlorek glinu, hydroksochlorek glinu i związki glinowo-cyrkonowe), które w reakcji z elektrolitami potu tworzą żel i formują czopy zatykające przewody wyprowadzające gruczołów potowych. Czop ten zapobiega wydzielaniu potu przez gruczoły i jest usuwany podczas naturalnego procesu złuszczania naskórka. Sole glinu działają na pory nieco ściągająco, powodując ich obkurczanie. Często do antyperspirantów  dodaje się talk, który pochłania pot i neutralizuje jego zapach oraz związki srebra o działaniu antybaktryjnym.  Preparaty mogą być w spreju, kremie lub żelu. Można je kupić w większości sklepów kosmetycznych lub w aptekach. Preparaty dostępne na rynku różnią się stężeniem a w związku z tym skutecznością i częstotliwością ich stosowania. Gdy nie wystarczają, możemy użyć środek o większym stężeniu soli glinu, ale tylko po konsultacji z lekarzem. Są to preparaty dostępny tylko na receptę. Antyperspiranty dostępne w sklepach można stosować raz dziennie (nie częściej ), a o silniejszych stężeniach – dostępne w aptece- 3-4 dni i robić przerwę lub co 2, 3 dni. 

Antyperspiranty działają nawet  48 godzin od momentu zastosowania. Należy nakładać je na suchą skórę i tylko w miejsca narażone na nadmierne pocenie - pachy, stopy lub dłonie. Wieczorem dokładnie zmyć resztki ze skóry. 

Zbyt częste używanie antyperspirantów, może nadmiernie blokować kanaliki potowe, co często prowadzić do powstawania stanów zapalnych w okolicach  ich ujść ,a nawet do powiększenia węzłów chłonnych. 

Ważne jest aby stosować je zgodnie z zaleceniami na opakowaniu. Dobrze jest zmieniać rodzaj antyperspirantu i stosować je rotacyjnie, wymiennie z preparatem o niższym stężeniu lub wręcz z dezodorantem by skóra mogła odpocząć.

Dezodoranty można aplikować na całą skórę i powtarzać tą czynność kilkukrotnie w ciągu dnia.Dodatkowym ich atutem jest ładny, świeży zapach.  Z drugiej strony intensywny zapach dezodorantu może kłócić się z perfumami, które również chcemy użyć.

Zarówno dezodoranty jak i antyperspiranty należy nakładać na suchą skórę, nie podrażnioną - bez ran i zmian skórnych, gdyż penetracja preparatu przez uszkodzony naskórek może być zbyt intensywna i powodować uczulenie. Dla tego też po depilacji należy stosować preparaty, które są do tego celu przeznaczone np. nie zawierające alkoholu. 

Warto jest również zwrócić uwagę na sposób aplikacji preparatu np. dezodorant z kulką jest mało higieniczny ponieważ bakterie ze skóry przenoszone są do wnętrza opakowania skażając je. Natomiast spraye zawierają często alkohol jako nośnik substancji czynnej, który powoduje podrażnienia, przesuszanie i czerwone plamy pod pachami. 

Należy wybierać preparaty bezalkoholowe w sztyfcie lub kremie.

Z domowych sposobów na nadpotliwość  poleca się nalewki i napary z pokrzywy, szałwii , ziela hyzopu lub porostu islandzkiego. Można w wywarach z ziół moczyć stopy lub stosować je do ustnie, ale nie zbyt długo, gdyż dłuższy czas spożywania tych środków zaburza pracę różnych narządów.

Istnieje możliwość  zastosowania zabiegów jonoforezy wprowadzających  jony soli do skóry hamujących wydzielanie potu.

 Lekarz może nam również wstrzyknąć  w nadmiernie pocące się okolice (dłonie, stopy, czoło)toksynę botulinową – botox, która hamuje wydzielanie potu od kilku miesięcy do roku. W skrajnych przypadkach nadpotliwości pach gdy zawodzą wszystkie inne metody można wykonać zabieg chirurgiczny usunięcia gruczołów potowych lub przecięcie nerwów sterujących ich pracą.